Tıbbi Bitki Çaylarının Üretiminde Kullanılabilecek Yardımcı Maddeler

Tıbbi Bitki Çaylarında kullanılacak yardımcı maddelerin oranı ne olmalıdır ?

Konvansiyonel ilaçlarda olduğu gibi bitkisel ilaçların da geliştirilmesi, hazırlanması, üretilmesi ve etkili şekilde kullanılabilmesi için bazı yardımcı maddelere ihtiyaç vardır. Bitkisel ürünlerde daha çok doğal olması tercih edilen bu yardımcı maddeler, hem o ürünün üretiminin daha etkin şekilde yapılmasını, üretim esnasındaki kayıp ve bozunmaların önlenmesini, üretim sonrası korunmasını, yine vücutta da etkili olabilmesi için en iyi şekilde dağılması sağlayan  kendi başına tıbbi bir etkisi olmayıp o ürünün etkisine katkı yapan maddelerdir.

Genel prensip olarak konvansiyonel yani tek ya da birkaç etken maddeli ilaçlarda bu yardımcı maddeler belirli sınırlar içinde tutulmuş ve bu maddeler ile ilgili çok sayıda klavuz yayınlanmış, standartları, güvenilirlikleri belirlenmiştir. Ancak ilaçlarda bu kurallar çerçevesinde kullanılan yardımcı maddelerin gıda takviyeleri ya da bitki çaylarında ne derece kontrol edildiği tartışmalıdır !!

Bitkisel Tıbbi Ürünlerde kullanılan yardımcı maddeler ile ilgili düzenleme Avrupa İlaç Ajansının Directive 2001/83/EC sayılı yönergesinde yayınlanmıştır. Genel olarak bitkisel tıbbi ürünlerdeki yardımcı maddeler ile ilgili düzenlemeler ürünün geleneksel kullanımından bağımsız olması sebebiyle oldukça karmaşıktır. Ancak konvansiyonel ilaçlara benzer şekilde düzenlenmiştir.


Bunun yanında bitki çayları için herhangi bir sınırlama getirilmemekle birlikte 3 farklı yardımcı maddeden daha fazla olması istenmez ve bu yardımcı maddelerin (eksipiyanların) ağırlığının ürünün toplam ağırlığının %30 undan fazla olmaması önerilir. Üçten fazla yardımcı maddenin ya da bitkinin kullanılması o ürünün kalite ve etkinlik testlerinde bir takım olası sorunlara işaret edebilir. Dolayısıyla Bitkisel Tıbbi Ürünlerin ve doğal olarak Tıbbi Bitki Çaylarının üretiminde kullanılacak yardımcı maddelere dikkat edilmelidir. 

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Uçucu yağ kullanımında nelere dikkat edilmeli ? Aromaterapi ne kadar güvenli ?

Resim
Gün geçmiyor ki uçucu yağlar ile ilgili tanıtımlar reklamlar karşımıza çıkmasın. Uçucu yağlar bitkilerden elde edilen, oda ısısında sıvı olmakla beraber kuvvetli kokulu, 40oC’ nin üzerinde uçucu olan karışımlardır. Uçucu yağlar parfümeride, aromaterapide, ilaç sanayinde, kozmetik endüstrisinde, yiyecek ve içeceklere aroma verilmesinde ve bunların dışında birçok farklı alanda kullanılır. Özellikle aromaterapinin son yıllarda yaygın olarak kullanılması uçucu yağların önemini bir kat daha artırmış, kullanımını yaygınlaştırmış ve bununla beraber de uçucu yağlarla ortaya çıkan riskleri de gündeme getirmiştir.

Elbette bir başka yazımda uçucu yağların faydalı etkilerinden bahsetmek istiyorum. Güzel kokularının yanında antibiyotikten sakinleştiriciliğe o kadar önemli etkileri var ki aslında dikkatli kullanımla zararlı etkileri bertaraf edilerek tüm faydalı etkileri öne çıkarılabilir.
Şimdi kısaca uçucu yağlar kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler:
Seyreltilmeden kullanılmamalı. Uçucu yağl…
Devamı

Vincent Van Gogh'un Yüksükotu ve Pelinotu ile imtihanı..

Resim
Vincent Van Gogh'un Yüksükotu ve Pelinotu ile imtihanı.. 

Çok alakasız gibi gözükse de yazımı okuyunca Van Gogh'un hayatını ne kadar etkilediklerini göreceksiniz.. 

Vincent Van Gogh 1853-1890 yılları arasında yaşamış, ömrünün son on yılı boyunca yaklaşık 900 suluboya/yağlıboya resmi ve 1100 karakalem çalışma üretmiş, en meşhur eserlerini ise ömrünün son iki yılında yapmış dünyanın en tanınan bilinen ressamlarından biridir. Van Gogh’un çalkantılı ve zor hayatı, tablolarındaki farklılıklar, dalgalanmalar Van Gogh hakkında çok farklı hikayelerin anlatılmasına sebep olmuştur.
Van Gogh’un fiziksel ve mental çok fazla rahatsızlıkları olduğu bilinmektedir. Van Gogh’a konulan manik depresif, bipolar kişilik bozuklukları ve epilepsi teşhislerinin tedavisinde doktoru tarafından Digitalis verildiği söylenir. Bunun sonucunda da Van Gogh’un Digitalistoksisitesine maruz kaldığı düşünülmektedir. Bu toksisitenin neden olduğu sarı görme (Xanthopsia) sonucu tablolarındaki o sarı tonlamaların ve s…
Devamı

Zerdeçaldan kurkumine yolculuk - 2: Zerdeçalı karabiber ve zeytinyağı ile tüketmek en doğrusu..

Resim
Kurkumin
Yapılan araştırmalar zerdeçalın en önemli etken maddesinin Kurkumin olduğunu göstermiştir. Kurkumin lipofilik yani yağda çözünen fenolik bir madde olup, suda çözünürlüğü çok düşüktür. Bunun yanında asidik mide pHsına oldukça dayanıklı bir maddedir. Kurkuminin antioksidan ve antienflamatuvar özellikleri pek çok çalışma ile gösterilmiştir. Zerdaçalın göstermiş olduğu etkilerin de potansiyel olarak bu madde ve türevlerinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Peki Kurkumin mi  Zerdeçal mı kullanılmalı ?
Zerdeçal genel olarak baharat ve gıda olarak kullanılırken, kurkumin gıda takviyesi olarak kullanılabilecek bir maddedir. Araştırıldığı zaman her ikisi de benzer oldukça faydalı etkiler gösterecektir ama benim kişisel tercihim bitkiden elde edilen saf madde yerine tüm bitkiyi ya da ekstresini kullanmak yönündedir. Bu tercih ancak hekim tarafından tedavide doğrudan kurkumin önerilmişse elbette değişecektir. Zerdaçalın etkisi daha çok önleyici ve koruyucu şekilde ortaya çıkacaktır.

Kans…
Devamı

Lavanta ve migren..

Resim
Lavantanın faydalı etkilerinden daha önce bahsetmiş, sakinleştirici etkisi ile öne çıktığını fakat bunun yanında antibakteriyelden, antispazmodikten yara iyileşmesini hızlandırmaya kadar çok sayıda etkisinin olduğunu belirtmiştim. Çok sayıda da klinik çalışma örneği vermiştim.
"Lavanta ve güzellik, sağlık, huzur, şıklık, sanat.." başlıklı yazım için tıklayınız. 


Bugün internette dolaşırken Journal of Herbal Medicine'da son 3 ayda en çok indirilen makaleler arasında girmiş "lavanta yağı" ile ilgili bir makale karşıma çıktı. Migrenin önlenmesinde lavanta uçucu yağının etkisi (randomize çift körlü ve plasebo kontrollü) bir klinik çalışma ile araştırılmış. Annem kronik migren hastası.. Çocukluğumdan bugüne migren ile muhatap olan bir kişi olarak bu çalışma hemen ilgimi çekti. Genel olarak migren tedavisinde kullanılan çok sayıda ilaç olmakla birlikte bu ilaçların büyük çoğunluğu migrenin önlenmesine, atak sıklığının   ve atakların ağırlığının azaltılmasına yönelik. 




…
Devamı

Mis gibi kokan tıbbi bitkisel çaylar

Resim
Bugün günlük hayatta hepimizin tükettiği tıbbi bitki çaylarını en doğru şekilde nasıl hazırlayabileceğimizi anlatmak istiyorum. Bu temel yöntemleri bildikten sonra hem daha lezzetli hem daha etkili çaylar hazırlayabiliriz. 
Bitki çayı hazırlama yöntemleri “demleme (infüzyon)” ve “kaynatma (dekoksiyon)” olmak üzere ikiye ayrılır.
Demleme yöntemi taze bitkilere, çiçek ya da yaprak gibi kurutulmuş bitki parçalarına uygulanır.Örneğin ıhlamur, nane, papatya çayları demleme yöntemi ile hazırlanır.
Bu yöntemde ufalanmış bitki parçaları üzerine kaynar su dökülür. 15 dk bekletilerek demlenir ve süzülür. Bu işlem sırasında uçucu maddelerin uzaklaşmaması için kapağı kapatılabilen klasik bir demlik ya da her yerde bulunabilecek bitki çayı hazırlama fincanları kullanılabilir.
Özellikle uçucu maddelerce zengin, etkili maddeleri yüzeyde taşıyan yaprak ya da çiçek halindeki bitkilere uygulanan bu yöntem ile hem bu uçucu maddelerin bozunması hem de kaynatma ile uzaklaşması engellenmiş olur.

Dekoksiyon y…
Devamı

Çocuklarda papatya ile gelen sağlık..

Resim
Papatya en eski, en çok kullanılan, en fazla araştırma yapılmış ve genellikle çok farklı tıbbi amaçlarla kullanılabilen bir tıbbi bitkidir. Papatya olarak bilinen bitkiler genel olarak Mayıs papatyası(Matricaria recutita / M. chamomilla) ya da Alman papatyasıdır (Chamaemelum nobile / Anthemis nobilis, Roman papatyası). Papatya karşımıza çok farklı formlarda çıkabilir. Farklı toz formlarının yanında papatya çiçekleri geleneksel olarak tedaviye yardımcı olması amacıyla soğuk algınlığı belirtilerinin giderilmesinde, şişkinlik ve spazmlar gibi hafif gastrointestinal problemlerde, mide ülserlerinde, ağız ve boğaz yolu enflamasyonlarında, egzamalar ve hafif dermatolojik problemlerde kullanılabilmektedir. Ayrıca papatya sulu ekstrelerinin hafif sakinleştirici ve uyku bozukluklarında destekleyici olarak etkili olduğu da bilinmektedir. Papatya ile hazırlanan sıcak suyun buharının soğuk algınlığına iyi geldiği, papatya çaylarının bebeklerde kolik tedavisinde, ayrıca yetişkinlerde gaz spazmları,…
Devamı

Zerdeçal – Curcuma longa - Turmeric – Haridra…

Resim
Hangi ismi ile yazarsanız yazın hakkında onlarca bilgi bulabileceğiniz bir bitki. Biraz daha inceleyelim Zerdeçalı (Curcuma longa), toz halini, ekstrelerini ya da etken maddesini.. 
Zerdeçal bilindiği gibi kök kısımları kullanılan bir bitkidir. Köklerinden hazırlanan toz yemeklere eklendiğinde gıdaların tazeliğini koruması, karakteristik koku ve tat katması nedeniyle özel bir önem taşır. Zerdeçal köri sosunun en önemli baharatı olup, sosun uzun süre saklanmasını sağlayarak, lezzetini artırır ve gıdaları koruyucu etki gösterir.

Kurkumin
Yapılan araştırmalar zerdeçalın en önemli etken maddesinin Kurkumin olduğunu göstermiştir. Kurkumin lipofilik yani yağda çözünen fenolik bir madde olup, suda çözünürlüğü çok düşüktür. Bunun yanında asidik mide pHsına oldukça dayanıklı bir maddedir. Kurkuminin antioksidan ve antienflamatuvar özellikleri pek çok çalışma ile gösterilmiştir. Zerdaçalın göstermiş olduğu etkilerin de potansiyel olarak bu madde ve türevlerinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Peki …
Devamı

"Başın mı ağrıyor ? Bir parça söğüt kabuğu alsana!" - Aspirin'in hikayesi

Resim
Milattan önceki dönemlerde “Başın mı ağrıyor ? Bir parça söğüt kabuğu alsana !” diyorlarmış sanırım. Aspirin eski tıp ile modern tıp arasında en güzel ve en bilinen köprüdür. Nereden başlamış bu söğüt kabuğu hikayesi ve Aspirin'e nasıl ulaşmış bir bakalım..  Milattan önce 3000-1500 lü yıllarda Sümerler ve Mısırlılar’da bilinen en eski kaynaklardan olan Ebers papirüsleri ve eski Mısır’dan kalan kayıtlarda söğüdün özellikle ağrı kesici olduğundan bahsedilmiştir. Ayrıca Hipokrat M.Ö. 400 lü yıllarda söğüt yapraklarından hazırlamış olduğu çayı kadınlarda doğum sancısı için kullanmıştır. 1763 yılında Kraliyet Akademisi Rahip Edward Stone’un toz haline getirilmiş söğüt kabuklarının ateş düşürücü etkisini gösteren 5 yıllık bir çalışmayı yayınlamış..1828 yılında Almanya, Münih Üniversitesinde Eczacılık Profesörü Joseph Buchner söğüdün etkili maddesini elde etmeyi başarmış. Acı lezzetli sarı kristaller olan bu maddeye “salisin” adı verilmiştir ki bu isim söğüt ağacının Latincesi olan “Sali…
Devamı

Omega 3 ve Omega 6 Yağ Asitlerinin Önemi

Resim
Yağ asitleri ile ilgili bir önceki yazım eksik kalmıştı. Omega yağ asitlerini bugün biraz daha açmak istiyorum..
Vücudun üretemediği ve mutlaka besinler yoluyla alınması gereken yağ asitlerine esansiyel yağ asitleri (EYA) denir. Esansiyel yağ asitleri insan ve diğer memeliler için mutlak gerekli olup çoklu doymamış yağ asitleridir ve vücutta omega-3 (ω-3) ve omega 6 (ω-6) olmak üzere iki tipi bulunur. ω-9 serisinden olan oleik asit ve ω-7 serisinden kaynaklanan palmitoleik asit organizmada yaygın şekilde kullanılan ancak esansiyel olmayan yağ asitleridir. ω-3 ve ω-6 yağ asitleri vücutta birbirlerine dönüştürülemezler. 
Aşağıdaki yazımda bu maddelerin özellikle kısaltmalarını da kullandım. Çünkü hem ürünlerin üzerinde hem de bu konu ile ilgili yazılarda zaman zaman kısaltma olarak belirtiliyorlar. Dolayısıyla burada hem kısaltmalarını hem açık isimlerini yazmayı tercih ettim. 

Omega-3 (ω-3) yağ asitleri
Başlıca önemli omega-3 yağ asitleri arasında α-linolenik asit (ALA) eikosapentaenoik a…
Devamı

Shakespeare'in bitkileri...

Resim
Shakespeare'in karışımları gerçekten işe yarıyor mu ? Zehirler, İksirler ve ilaçlar..
Bir kaç gündür internette tıbbi bitkiler ile ilgili dolaşırken William Shakespeare karşıma çıktı.Shakespeare’in romanlarında karakterlerin zehirli karışımlar ve iksirleri çok defa silah olarak kullandığını fark ettim. Romanlarında geçen aşk iksirlerinde, zehirlerde, uyku şuruplarında ya da büyülerde bu bitkiler sıklıkla kullanılıyor.
Shakespeare’in en meşhur aşk iksirlerinden biri “Bir Yaz Gecesi Rüyası”nda yaramaz peri Puck tarafından kullanılan “love-in-idleness” olarak bilinen hercai menekşe ya da Latince adıyla Viola tricolor’dan hazırlanan iksirdir. Aşk tanrısı tarafından yanlışlıkla vurulan çiçeğin petallerinin beyazdan mora dönüştüğü ve çiçek suyunun da bir aşk iksiri olduğu söylenir. Lysander ve Demetrius 'un uyurken gözlerine damlatarak uyandıklarında aşık olmalarını sağlar ve her ikisi de Helena’ya aşık olur ve hikaye böylece devam eder.



Yet mark'd I where the bolt of Cupid fell:
…
Devamı